Metoda FED

 Metoda FED (ustabilizowanie, wydłużenie, derotacja) to jedna z wielu metod leczenia zachowawczego skoliozy i innych skrzywień kręgosłupa. Została opisana przez hiszpańskiego profesora – Sastre Fernandeza.
Profesor uważa, że skrzywienia kręgosłupa mogą być związane z procesem wzrostowym kręgów. Wyróżnił on dwa rodzaje chrząstki uczestniczące w tym procesie:

  • chrząstka nasadowa umieszczona na krańcach trzonu, dzięki której kręg przyrasta na wysokość
  • chrząstka neurocentralna położona obustronnie przy połączeniu trzonu kręgowego z łukami nerwowymi, dzięki czemu możliwe jest wydłużanie się ramion kręgu i poszerzenie kanału kręgowego.

 Każda anomalia, która wpłynie na rozwój kostny kręgu może zmienić całość lub część elementu trzonu, łuku nerwowego, albo struktury, która opowiada za wzrost chrząstki, co może prowadzić do patologicznego skrzywienia kręgosłupa. Zmiany w nacisku siły po stronie wklęsłej i wypukłej powodują powstanie asymetrii, szczególnie w okresie intensywnego wzrostu co może się uwidocznić w sposób nagły.

 Obecnie ogromnym wyzwaniem jest leczenie dzieci ze skoliozą. Jest to proces trudny i skomplikowany. W metodzie FED dzieci z kątem skrzywienia poniżej 25° wg Cobba wykonują ćwiczenia dobierane indywidualnie do rodzaju skrzywienia, mające na celu wyrównanie sił nacisku na wyżej opisane struktury, przez co możliwy jest prawidłowy wzrost kręgu.

 U dzieci, u których kąt skrzywienia wg Cobba przekracza 25 ° profesor stosuje urządzenie, które pozwala odciążyć chrząstkę nasadową po stronie wklęsłej skrzywienia oraz zahamować rotację kręgów przez odbarczenie chrząstki neurocentralnej. W tej grupie dzieci również wykonywany jest zestaw dobranych indywidualnie ćwiczeń. Autor metody w terapii skoliozy wykorzystuje również leczenie ortotyczne, szczególnie gorset typu Cheneau, oraz elektroterapię i asymetryczne pływanie.
Warto zauważyć, że metoda ta nie dotyczy tylko leczenia zachowawczego skoliozy, ale także np. nadmiernej kifozy lub pogłębionej lordozy.